Икеһе лә өндәшмәйенсә генә газета ҡыштырҙаталар. Кә түк газетаны нығыраҡ ҡыштырҙатып әйләндерә, әйләндергән һайын алмаш-тилмәш бер аяғын икенсеһе өҫтөнә һала. Ә Ба- ғанай газетаны тауышһыҙ итеп ниндәйҙер һалмаҡ хәрәкәттәр менән генә әйләндерә.
— Эйе, хәҙер фронтта эштәр ҡырҡа үҙгәрергә тейеш, — тине Кәтүк, газетаһын ҡуйып.
— Мин дә шулай уйлайым, — тип яуап ҡайтарҙы теге һе. — Фронтта үлем язаһын ҡайтанан булдырыу, имәнес хәл булыуға ҡарамаҫтан, бик аҡыллы ҡарар. Ләкин был рус ғәс кәрҙәренең рухын сәләмәтләндереү кеүек ҡатмарлы бурыстың айырылғыһыҙ бер өлөшө генә әле.
«Ҡәбәхәт буржуйҙар, һалдаттарҙы фронтта үлтереү генә аҙ уларға, үҙҙәре лә һалдаттарҙы атып үлтерергә әҙер тора лар», — тип уйлап ҡуйҙы Люли.
— Дәүләт кәңәшмәһе рус ғәскәрҙәренең рухын һауыҡты рыу ғына түгел, ә бәлки Россияның бөтә тынсыу атмосфера һын сафландырыр тип ышанырға кәрәк.
— Мин был кәңәшмәлә сығыш яһарға иҫәп тотам, — тип ҡырҡа ғына әйтеп ҡуйҙы Бағанай, һәм үҙенең ҡаршыһында сит лагерҙән булған кешеләр ултырыуында Люлиҙең шиге ҡалманы.
Ваҡытлы хөкүмәттең был кәңәшмәне Мәскәүҙә йыясағын (революцион Питерҙә йыйырға баҙнат итмәгәндәр), уны контр революцион көстәрҙе туплап, болыпевиктәр партияһын тар- мар итеү, буржуазияның хәрби диктатураһын урынлаштырыу өсөн йыйғанын Люли белә ине.
Болыпевиктәр партияһы был кәңәшмәгә ҡаршы үҙенең асыулы, ҡәтғи һүҙен әйткәйне инде.
— О, был ифрат ҡиммәтле, үтә ҡиммәтле сығыш була саҡ, — тине Кәтүк, ялағайланып. — Беҙҙең фекерегеҙ ниндә йерәк буласаҡ һуң?, Прюнель ботинкалы әфәнде таяғына нығыраҡ таянды ла: — Мин пролетариат менән буржуазия араһында килешеү төҙөргә тәҡдим итәм. Мин уңға ҡарап — сауҙа-промышлен ность синыфына мөрәжәғәт итеп: бөтә Россия мәнфәғәте һәм һеҙҙең үҙ мәнфәғәтегеҙ өсөн, пролетариат менән араларҙы яҡынайтыу мәле килеп етте, тип әйтәсәкмен. Булға ҡарап: бына ҡырҡ йыл инде мин революция байрағы аҫтында эшлә йем, шуға күрә миңә ышанырға мөмкин, тип мөрәжәғәт итә сәкмен...
Люли һиҫкәнеп китте һәм китабына тағы ла нығыраҡ эйелде. Үҙенең революционлығы менән шулай маҡтанған һәм 78
— Эйе, хәҙер фронтта эштәр ҡырҡа үҙгәрергә тейеш, — тине Кәтүк, газетаһын ҡуйып.
— Мин дә шулай уйлайым, — тип яуап ҡайтарҙы теге һе. — Фронтта үлем язаһын ҡайтанан булдырыу, имәнес хәл булыуға ҡарамаҫтан, бик аҡыллы ҡарар. Ләкин был рус ғәс кәрҙәренең рухын сәләмәтләндереү кеүек ҡатмарлы бурыстың айырылғыһыҙ бер өлөшө генә әле.
«Ҡәбәхәт буржуйҙар, һалдаттарҙы фронтта үлтереү генә аҙ уларға, үҙҙәре лә һалдаттарҙы атып үлтерергә әҙер тора лар», — тип уйлап ҡуйҙы Люли.
— Дәүләт кәңәшмәһе рус ғәскәрҙәренең рухын һауыҡты рыу ғына түгел, ә бәлки Россияның бөтә тынсыу атмосфера һын сафландырыр тип ышанырға кәрәк.
— Мин был кәңәшмәлә сығыш яһарға иҫәп тотам, — тип ҡырҡа ғына әйтеп ҡуйҙы Бағанай, һәм үҙенең ҡаршыһында сит лагерҙән булған кешеләр ултырыуында Люлиҙең шиге ҡалманы.
Ваҡытлы хөкүмәттең был кәңәшмәне Мәскәүҙә йыясағын (революцион Питерҙә йыйырға баҙнат итмәгәндәр), уны контр революцион көстәрҙе туплап, болыпевиктәр партияһын тар- мар итеү, буржуазияның хәрби диктатураһын урынлаштырыу өсөн йыйғанын Люли белә ине.
Болыпевиктәр партияһы был кәңәшмәгә ҡаршы үҙенең асыулы, ҡәтғи һүҙен әйткәйне инде.
— О, был ифрат ҡиммәтле, үтә ҡиммәтле сығыш була саҡ, — тине Кәтүк, ялағайланып. — Беҙҙең фекерегеҙ ниндә йерәк буласаҡ һуң?, Прюнель ботинкалы әфәнде таяғына нығыраҡ таянды ла: — Мин пролетариат менән буржуазия араһында килешеү төҙөргә тәҡдим итәм. Мин уңға ҡарап — сауҙа-промышлен ность синыфына мөрәжәғәт итеп: бөтә Россия мәнфәғәте һәм һеҙҙең үҙ мәнфәғәтегеҙ өсөн, пролетариат менән араларҙы яҡынайтыу мәле килеп етте, тип әйтәсәкмен. Булға ҡарап: бына ҡырҡ йыл инде мин революция байрағы аҫтында эшлә йем, шуға күрә миңә ышанырға мөмкин, тип мөрәжәғәт итә сәкмен...
Люли һиҫкәнеп китте һәм китабына тағы ла нығыраҡ эйелде. Үҙенең революционлығы менән шулай маҡтанған һәм 78
