мине, ҡарт алйотто, ғәфү итегеҙ, кисә һеҙҙе үҙегеҙ хаҡында шулай әрһеҙләнеп һорашып йонсотоп бөттөм һәм һеҙҙең кү ңелегеҙгә ниндәй ҡыйынлыҡ һалғанымды һиҙмәгәнмен.
— Ә мин, Петр Генрихович, был һөйләшеү икебеҙ өсөн дә ғәжәп файҙалы булды тип иҫәпләйем.
— Эйе, эйе, минең өсөн бик файҙалы һабаҡ булды. Тыныс булығыҙ, Владимир Ильич, ҡарт Парвиайнен һеҙҙе ҡыйын хәлгә ҡалдырмаҫ. Ләкин хәҙер мин һеҙҙең яңғыҙығыҙҙы ғы на урманға ла, күл буйына ла ебәрмәйәсәкмен. Юҡ, юҡ,—* тип ҡәтғи итеп әйтте Петр Генрихович.
— Рәхмәт һеҙгә.
— Үҙегеҙгә рәхмәт.
— Ә һеҙ ҡайҙан белдегеҙ?
— Бына! — Петр Генрихович тәмәке һауытын асты, унан газета киҫәге алды. Был Владимир Ильичтең йөҙҙәрсә данала фин газетаһында баҫылып сыҡҡан фотографияһы ине.
Петр Генрихович шырпы тоҡандырҙы ла газета киҫәгенә төрттө. Ҡағыҙ гөлтләп янып та бөттө.
— Быны мин балаларҙың күҙенә салынмаһын өсөн шулай эшләнем. Ә хәҙер, Константин Петрович, сәй эсергә киттек, хужабикә беҙҙе көтә.
12. ӘГӘР ҘӘ КИТАП БУЛМАҺА...
Люли вагонға инде, тәҙрә эргәһендәге буш эскәмйәгә ба рып ултырҙы ла Силланпяя томын асты. Күҙ алдында хәреф тәр һикерешә лә таралып китә. Крәҫтиән ҡыҙының яҙмышы кисә генә Люлиҙең күңелен биләй ине, ә бөгөн ул бөтөнләй икенсе нәмә хаҡында уйлай. Ул иғтибарын туплай алмай. Ки тап биттәре араһында ваҡ ҡына итеп яҙылған яҙыулы ҡағыҙ ҙар һалынған, Владимир Ильичтең газета өсөн яҙған мәҡәлә ләре, партия Үҙәк Комитетенә шифр менән яҙылған хаты һәм Надежда Константиновнаға тигән тар ғына оҙонса яҙыу — бөтәһе лә ошонда.
Был ҡағыҙҙар бик мөһим, «үтә мөһим» тигәйне Влади мир Ильич. Люли китапты бармаҡтары ауыртҡансы ҡыҫып тотҡан.
Уның ҡаршыһында ғына ике ир кеше ултыра, дачниктәр, күрәһең. Люли, китаптан айырылмайынса ике пар аяҡты кү рә. Иҙәнгә етмәйенсә һалынып торған бер парында модалы туфли менән йылы ҡуңыс, икенсеһендә — йомшаҡ прюнель ботинка, ул алға һуҙылған, аяҡ араһында резинка башлы та яҡ, был әфәнде шуға таянып йөрөй, күрәһең. «Кәтүк менән Бағанай», — тип билдәләне Люли эстән генә.
77
— Ә мин, Петр Генрихович, был һөйләшеү икебеҙ өсөн дә ғәжәп файҙалы булды тип иҫәпләйем.
— Эйе, эйе, минең өсөн бик файҙалы һабаҡ булды. Тыныс булығыҙ, Владимир Ильич, ҡарт Парвиайнен һеҙҙе ҡыйын хәлгә ҡалдырмаҫ. Ләкин хәҙер мин һеҙҙең яңғыҙығыҙҙы ғы на урманға ла, күл буйына ла ебәрмәйәсәкмен. Юҡ, юҡ,—* тип ҡәтғи итеп әйтте Петр Генрихович.
— Рәхмәт һеҙгә.
— Үҙегеҙгә рәхмәт.
— Ә һеҙ ҡайҙан белдегеҙ?
— Бына! — Петр Генрихович тәмәке һауытын асты, унан газета киҫәге алды. Был Владимир Ильичтең йөҙҙәрсә данала фин газетаһында баҫылып сыҡҡан фотографияһы ине.
Петр Генрихович шырпы тоҡандырҙы ла газета киҫәгенә төрттө. Ҡағыҙ гөлтләп янып та бөттө.
— Быны мин балаларҙың күҙенә салынмаһын өсөн шулай эшләнем. Ә хәҙер, Константин Петрович, сәй эсергә киттек, хужабикә беҙҙе көтә.
12. ӘГӘР ҘӘ КИТАП БУЛМАҺА...
Люли вагонға инде, тәҙрә эргәһендәге буш эскәмйәгә ба рып ултырҙы ла Силланпяя томын асты. Күҙ алдында хәреф тәр һикерешә лә таралып китә. Крәҫтиән ҡыҙының яҙмышы кисә генә Люлиҙең күңелен биләй ине, ә бөгөн ул бөтөнләй икенсе нәмә хаҡында уйлай. Ул иғтибарын туплай алмай. Ки тап биттәре араһында ваҡ ҡына итеп яҙылған яҙыулы ҡағыҙ ҙар һалынған, Владимир Ильичтең газета өсөн яҙған мәҡәлә ләре, партия Үҙәк Комитетенә шифр менән яҙылған хаты һәм Надежда Константиновнаға тигән тар ғына оҙонса яҙыу — бөтәһе лә ошонда.
Был ҡағыҙҙар бик мөһим, «үтә мөһим» тигәйне Влади мир Ильич. Люли китапты бармаҡтары ауыртҡансы ҡыҫып тотҡан.
Уның ҡаршыһында ғына ике ир кеше ултыра, дачниктәр, күрәһең. Люли, китаптан айырылмайынса ике пар аяҡты кү рә. Иҙәнгә етмәйенсә һалынып торған бер парында модалы туфли менән йылы ҡуңыс, икенсеһендә — йомшаҡ прюнель ботинка, ул алға һуҙылған, аяҡ араһында резинка башлы та яҡ, был әфәнде шуға таянып йөрөй, күрәһең. «Кәтүк менән Бағанай», — тип билдәләне Люли эстән генә.
77
