— Эйно! Александр! — тип, Владимир Ильич әленән-әле арттан килеүселәргә өндәште.
Ул революция утында, дошманға ҡаршы көрәштә һәләк булырға әҙер ине, ләкин хәҙер, Россияла революция дауылы көсәйә барғанда, дошман менән хәл иткес сәғәт яҡынайған саҡта, ул тегендә, Питерҙә, эшселәр синыфына кәрәк мәлдә торф янғынында янырға — юҡ, юҡ, юҡ! Бер ваҡыт ул Ботник ҡултығындағы шхерҙәрҙә аяҡ аҫтындағы боҙ емерелгәндә ҡо толғоһоҙ хәлде татыны инде. «Ниндәй мәғәнәһеҙ үлем менән үлергә тура килә», — тип уйлағайны ул саҡта. Ләкин хәҙер үлеү бигерәк тә мәғәнәһеҙерәк. Сыҙарға... еңеп сығырға, дөрөҫ тын алырға... юлдан яҙа баҫмаҫҡа!
Ошо рәүешле ҡыуаҡтан-ҡыуаҡҡа, түңгәктән-түңгәккә ба ҫып атлайҙар улар.
Ҡыуаҡлыҡтар ҡуйырҙы, үләндәр инде аяҡ аҫтында уҡ дөрләп яна ине.
Ҡаҙан өҫтөнән борҡолоп сыҡҡан боҫ һымаҡ төтөн эсенән ағастарҙың ҡара шәүләләре килеп сыға башланы. Төтөн тү бәнгә төштө, һирәгәйҙе, аяҡ аҫтында ҡом шығырҙаны.
— Быуһыҙ үҙән! — тип ҡыуанып ҡысҡырып ебәрҙе Ни колай Александрович. — һыуһыҙ үҙән. Беҙ ҡотолдоҡ.
Ҡом карьере уттың юлын бүлде. Төтөн япмаһы ҡапыл: өҙөлдө. Ҡом карьере артында ҡарайып урман күренде.
Дүртеһе лә ҡомло битләүҙән шыуып төштөләр. Ел биткә* үлән, ылыҫ еҫтәре һипте.
Хуш еҫле урман һауаһын туймаҫтай булып һулай-һулай, бер аҙ өндәшмәй ултырҙылар. Әле генә кисергән ауыр хәлдән, тонсоҡторғос төтөндән баштары сатнай ине.
— Ярай инде, уттарын да, һыуҙарын да кистек, хәҙер ба ҡыр торбалар ғына ҡалды, — тип йор һүҙ әйтергә тырышты Александр Васильевич, пенснеһенең иҫән ҡалған берҙән-бер быялаһын, монокль шикелле, күҙ алдында тотоп.
— Һеҙ үҙегеҙгә Яков Михайлович Свердловтыҡы кеүек бау тағылған пенсне алығыҙ, ул саҡта юғалтмаҫһығыҙ, — тип кәңәш итте Владимир Ильич.
— Владимир Ильич, мин ғәфү ителмәҫлек хаталаныуым- ды аңлайым... — тине Емельянов.
— Һеҙ борсолмағыҙ инде, — тип бүлдерҙе уны Владимир Ильич, — был турала һеҙҙең менән бик етди һөйләшеү була саҡ әле.
— Мин үҙемдең хәтеремә ышанғайным шул.
— Хәтерегеҙгә түгел, ә «бәлки»гә ышанғанһығыҙ. Нисек инде ул юлды тикшермәй-нитмәй төнгө сәфәргә сығырға мөм- 20
Ул революция утында, дошманға ҡаршы көрәштә һәләк булырға әҙер ине, ләкин хәҙер, Россияла революция дауылы көсәйә барғанда, дошман менән хәл иткес сәғәт яҡынайған саҡта, ул тегендә, Питерҙә, эшселәр синыфына кәрәк мәлдә торф янғынында янырға — юҡ, юҡ, юҡ! Бер ваҡыт ул Ботник ҡултығындағы шхерҙәрҙә аяҡ аҫтындағы боҙ емерелгәндә ҡо толғоһоҙ хәлде татыны инде. «Ниндәй мәғәнәһеҙ үлем менән үлергә тура килә», — тип уйлағайны ул саҡта. Ләкин хәҙер үлеү бигерәк тә мәғәнәһеҙерәк. Сыҙарға... еңеп сығырға, дөрөҫ тын алырға... юлдан яҙа баҫмаҫҡа!
Ошо рәүешле ҡыуаҡтан-ҡыуаҡҡа, түңгәктән-түңгәккә ба ҫып атлайҙар улар.
Ҡыуаҡлыҡтар ҡуйырҙы, үләндәр инде аяҡ аҫтында уҡ дөрләп яна ине.
Ҡаҙан өҫтөнән борҡолоп сыҡҡан боҫ һымаҡ төтөн эсенән ағастарҙың ҡара шәүләләре килеп сыға башланы. Төтөн тү бәнгә төштө, һирәгәйҙе, аяҡ аҫтында ҡом шығырҙаны.
— Быуһыҙ үҙән! — тип ҡыуанып ҡысҡырып ебәрҙе Ни колай Александрович. — һыуһыҙ үҙән. Беҙ ҡотолдоҡ.
Ҡом карьере уттың юлын бүлде. Төтөн япмаһы ҡапыл: өҙөлдө. Ҡом карьере артында ҡарайып урман күренде.
Дүртеһе лә ҡомло битләүҙән шыуып төштөләр. Ел биткә* үлән, ылыҫ еҫтәре һипте.
Хуш еҫле урман һауаһын туймаҫтай булып һулай-һулай, бер аҙ өндәшмәй ултырҙылар. Әле генә кисергән ауыр хәлдән, тонсоҡторғос төтөндән баштары сатнай ине.
— Ярай инде, уттарын да, һыуҙарын да кистек, хәҙер ба ҡыр торбалар ғына ҡалды, — тип йор һүҙ әйтергә тырышты Александр Васильевич, пенснеһенең иҫән ҡалған берҙән-бер быялаһын, монокль шикелле, күҙ алдында тотоп.
— Һеҙ үҙегеҙгә Яков Михайлович Свердловтыҡы кеүек бау тағылған пенсне алығыҙ, ул саҡта юғалтмаҫһығыҙ, — тип кәңәш итте Владимир Ильич.
— Владимир Ильич, мин ғәфү ителмәҫлек хаталаныуым- ды аңлайым... — тине Емельянов.
— Һеҙ борсолмағыҙ инде, — тип бүлдерҙе уны Владимир Ильич, — был турала һеҙҙең менән бик етди һөйләшеү була саҡ әле.
— Мин үҙемдең хәтеремә ышанғайным шул.
— Хәтерегеҙгә түгел, ә «бәлки»гә ышанғанһығыҙ. Нисек инде ул юлды тикшермәй-нитмәй төнгө сәфәргә сығырға мөм- 20