24 октябрҙең томанлы иртәһе.
Владимир Ильич газеталар алырға киткән Маргарита Ва- сильевнаны түҙемһеҙлек менән көттө.
Маргарита Васильевна борсоулы ҡайтып инде. Юнкерҙәр таң алдынан ғына «Рабочий путь», «Солдат» тигән большевис тик газеталарҙың типографияларына баҫып инеп, уларҙы туҙҙыра башлағандар. Типографияны һаҡлап ҡалыу өсөн ысын алыш тоҡанып киткән. Эшселәр уны һаҡлап алып ҡал ғандар һәм «Рабочий путь» газетаһының ашығыс һанын ба ҫып сығарғандар. Маргарита Васильевна ана шул листокты алып ҡайтҡайны.
— Хөкүмәт һөжүмгә күсте, хәҙер инде көтөп торорға яра мағанлығы көн кеүек асыҡ. Маргарита Васильевна, һеҙҙән үтенеп һорайым: зинһар, хәҙер үк Выборг райкомына бары ғыҙ ҙа минең Үҙәк Комитеткә яҙған хатымды тапшырығыҙ. Мин һис кисекмәҫтән Смольныйҙа булырға тейешмен, — тине Владимир Ильич.
Владимир Ильич газеталарға күҙ югертеп сыға ла уларҙы берәм-берәм ситкә ташлай. Керенский хөкүмәтенең съезды астырмаясағы, уны таратасағы, һөжүм инициативаһын эшсе ләр ҡулынан тартып алырға тырышыуы билдәле ине инде.
Маргарита Васильевна ҡайтып инде.
— Рөхсәт итмәйҙәр, Владимир Ильич, *— тине ул, — һеҙҙе бөтә ерҙән эҙләйҙәр, Смольныйға барып етә алмаясаҡһығыҙ.
Маргарита Васильевна артынса уҡ Рахья килеп инде. Ул саҡ-саҡ тын ала.
— Керенский хөкүмәте күперҙәрҙе күтәрергә әмер биргән. Николаев күперен күтәргәндәр инде, Владимир Ильич. Шот ман ышаныслы сығанаҡтан белгән: хөкүмәт Хәрби-революци он комитетте ҡулға алырға ҡарар сығарған икән. Троцкий менән Каменев яңы мутлыҡ эшләгәндәр. Улар әле генә һул эсерҙарҙың вәкилдәре менән килешеүгә ҡул ҡуйғандар. Бына ул. — Рахья бер бит ҡағыҙ һуҙҙы.
Владимир Ильич күҙ югертеп сыҡты.
«Кәр төрлө имеш-мимеш хәбәрҙәргә ҡарамаҫтан, Хәрби-ре волюцион комитет шуны белдерә: ул ҡулға алыуҙы әҙерләү һәм уны бойомға ашырыу өсөн түгел, ә бәлки Петроград гар низонының һәм демократияның мәнфәғәттәрен контрреволю цион һәм погром яуызлыҡтарынан һаҡлау өсөн йәшәй».
— Тимәк, оборона?
Владимир Ильич асыуланмай, ул ярһый. Ул өҫтәл янына ултыра ла яҙа. Перо ҡыштырҙаған һайын юлдар теҙелә бара. Үҙәк Комитет ағзаларына яҙа ул.
152
Владимир Ильич газеталар алырға киткән Маргарита Ва- сильевнаны түҙемһеҙлек менән көттө.
Маргарита Васильевна борсоулы ҡайтып инде. Юнкерҙәр таң алдынан ғына «Рабочий путь», «Солдат» тигән большевис тик газеталарҙың типографияларына баҫып инеп, уларҙы туҙҙыра башлағандар. Типографияны һаҡлап ҡалыу өсөн ысын алыш тоҡанып киткән. Эшселәр уны һаҡлап алып ҡал ғандар һәм «Рабочий путь» газетаһының ашығыс һанын ба ҫып сығарғандар. Маргарита Васильевна ана шул листокты алып ҡайтҡайны.
— Хөкүмәт һөжүмгә күсте, хәҙер инде көтөп торорға яра мағанлығы көн кеүек асыҡ. Маргарита Васильевна, һеҙҙән үтенеп һорайым: зинһар, хәҙер үк Выборг райкомына бары ғыҙ ҙа минең Үҙәк Комитеткә яҙған хатымды тапшырығыҙ. Мин һис кисекмәҫтән Смольныйҙа булырға тейешмен, — тине Владимир Ильич.
Владимир Ильич газеталарға күҙ югертеп сыға ла уларҙы берәм-берәм ситкә ташлай. Керенский хөкүмәтенең съезды астырмаясағы, уны таратасағы, һөжүм инициативаһын эшсе ләр ҡулынан тартып алырға тырышыуы билдәле ине инде.
Маргарита Васильевна ҡайтып инде.
— Рөхсәт итмәйҙәр, Владимир Ильич, *— тине ул, — һеҙҙе бөтә ерҙән эҙләйҙәр, Смольныйға барып етә алмаясаҡһығыҙ.
Маргарита Васильевна артынса уҡ Рахья килеп инде. Ул саҡ-саҡ тын ала.
— Керенский хөкүмәте күперҙәрҙе күтәрергә әмер биргән. Николаев күперен күтәргәндәр инде, Владимир Ильич. Шот ман ышаныслы сығанаҡтан белгән: хөкүмәт Хәрби-революци он комитетте ҡулға алырға ҡарар сығарған икән. Троцкий менән Каменев яңы мутлыҡ эшләгәндәр. Улар әле генә һул эсерҙарҙың вәкилдәре менән килешеүгә ҡул ҡуйғандар. Бына ул. — Рахья бер бит ҡағыҙ һуҙҙы.
Владимир Ильич күҙ югертеп сыҡты.
«Кәр төрлө имеш-мимеш хәбәрҙәргә ҡарамаҫтан, Хәрби-ре волюцион комитет шуны белдерә: ул ҡулға алыуҙы әҙерләү һәм уны бойомға ашырыу өсөн түгел, ә бәлки Петроград гар низонының һәм демократияның мәнфәғәттәрен контрреволю цион һәм погром яуызлыҡтарынан һаҡлау өсөн йәшәй».
— Тимәк, оборона?
Владимир Ильич асыуланмай, ул ярһый. Ул өҫтәл янына ултыра ла яҙа. Перо ҡыштырҙаған һайын юлдар теҙелә бара. Үҙәк Комитет ағзаларына яҙа ул.
152