ның көсө ниндәй ҙур! Биш йөҙ мең эшсе, йөҙ илле мең гарни зон, өҫтәүенә кронштадтлылар, выборглылар... — тип йомғаҡ яһап ҡуйҙы ул. — Ифрат та ҙур көс. Ә отрядтәр нисек ҡорал ланған?
— Хәрби ойошма теләһә ҡайһы полкта цейхгауздағы бөтә ҡоралды тип әйтерлек алып бөтөрә ала, — тине Подвойский торурлыҡ менән. — Беҙ ҡоралды теләһә күпме таба алабыҙ...
— Туҡтағыҙ әле, сабыр итегеҙ, — тип уның һүҙен бүлдер ҙе Ленин. — Әллә һеҙ эшселәрҙе ҡоралландырыу өсөн һалдат тарҙың ҡоралын тартып алырға уйлайһығыҙмы? Бер кеҫәнән алып икенсе кеҫәгә һалаһығыҙмы? Былай ярамай, һис тә яра май. Ҡоралды һуғыш кәрәк-яраҡтары арсеналдарынан һәм складтарҙан алырға кәрәк. Беҙҙең өсөн ҡоралды әлегә Сестро- рецк заводы ғына эшләй, мәгәр был аҙ. Петропавловск арсе налында, Яңы арсеналда — ул беләһегеҙме ҡайҙа, Литейный- ҙа — Выборг яғындағы Иҫке арсеналда эшләүсе болыпевиктәр аша ҡорал алырға инеү мөмкинлеген алырға кәрәк, был складтарҙы беҙгә үҙебеҙ теләгән саҡта асһындар. Налдаттар менән эшселәр ҡулында ҡорал ни тиклем күп булһа, беҙ шул тиклем тиҙерәк еңербеҙ, ҡорбандар ҙа аҙыраҡ булыр.
— Шулай, Владимир Ильич, — тине Подвойский, ҡауша- быраҡ, — мин был хаҡта уйлап еткермәгәнмен. Әммә быны төҙәтеү ауыр түгел.
— Ҡыҙыл гвардияның командирҙәре кемдәр, улар хәрби әштең нигеҙен беләләрме, урам һуғыштары тактикаһына өйрә телгәндәрме, үҙҙәре мәргән ата алалармы? Ошо хаҡта һөйлә геҙ әле.
Подвойский үҙен рингыға сыҡҡан тәжрибәһеҙ боксер һы маҡ хис итте, был яҡтан ул үҙ командирҙәрен бик аҙ белә ине.
— Ай-яй-яй, — тине Владимир Ильич, уны шелтәләп. — Бына һиңә хәрби ойошма председателе! Командирҙәрегеҙҙең нимәгә һәләтле булыуын белмәгәс, һеҙ ҡайһылай итеп восста ние менән етәкселек итергә уйлайһығыҙ?
Хәҙер эшселәрҙең хәрби эшкә урмандарҙа ҡасып-боҫоп тү гел, ә предприятиеләрҙең ихаталарында йәки күршеләге хәр би частәрҙең манеждәрендә өйрәнеүҙәре тураһындағы хәбәр ҙе ул ныҡ хупланы.!
— Быныһы бик яҡшы, бик шәп! — тип маҡтаны Ленин. — Әйҙәгеҙ инде хәҙер беренсе нәүбәттә ҡайһы пункттарҙы алыр ға кәрәклеген билдәләйек.
Владимир Ильич кеҫәһенән Петроградтың планын алды ла өҫтәлгә йәйеп һалды. Подвойский телеграф, телефон станция һы, вокзалдар, күперҙәр исемлеген төҙөгәйне инде.
143
— Хәрби ойошма теләһә ҡайһы полкта цейхгауздағы бөтә ҡоралды тип әйтерлек алып бөтөрә ала, — тине Подвойский торурлыҡ менән. — Беҙ ҡоралды теләһә күпме таба алабыҙ...
— Туҡтағыҙ әле, сабыр итегеҙ, — тип уның һүҙен бүлдер ҙе Ленин. — Әллә һеҙ эшселәрҙе ҡоралландырыу өсөн һалдат тарҙың ҡоралын тартып алырға уйлайһығыҙмы? Бер кеҫәнән алып икенсе кеҫәгә һалаһығыҙмы? Былай ярамай, һис тә яра май. Ҡоралды һуғыш кәрәк-яраҡтары арсеналдарынан һәм складтарҙан алырға кәрәк. Беҙҙең өсөн ҡоралды әлегә Сестро- рецк заводы ғына эшләй, мәгәр был аҙ. Петропавловск арсе налында, Яңы арсеналда — ул беләһегеҙме ҡайҙа, Литейный- ҙа — Выборг яғындағы Иҫке арсеналда эшләүсе болыпевиктәр аша ҡорал алырға инеү мөмкинлеген алырға кәрәк, был складтарҙы беҙгә үҙебеҙ теләгән саҡта асһындар. Налдаттар менән эшселәр ҡулында ҡорал ни тиклем күп булһа, беҙ шул тиклем тиҙерәк еңербеҙ, ҡорбандар ҙа аҙыраҡ булыр.
— Шулай, Владимир Ильич, — тине Подвойский, ҡауша- быраҡ, — мин был хаҡта уйлап еткермәгәнмен. Әммә быны төҙәтеү ауыр түгел.
— Ҡыҙыл гвардияның командирҙәре кемдәр, улар хәрби әштең нигеҙен беләләрме, урам һуғыштары тактикаһына өйрә телгәндәрме, үҙҙәре мәргән ата алалармы? Ошо хаҡта һөйлә геҙ әле.
Подвойский үҙен рингыға сыҡҡан тәжрибәһеҙ боксер һы маҡ хис итте, был яҡтан ул үҙ командирҙәрен бик аҙ белә ине.
— Ай-яй-яй, — тине Владимир Ильич, уны шелтәләп. — Бына һиңә хәрби ойошма председателе! Командирҙәрегеҙҙең нимәгә һәләтле булыуын белмәгәс, һеҙ ҡайһылай итеп восста ние менән етәкселек итергә уйлайһығыҙ?
Хәҙер эшселәрҙең хәрби эшкә урмандарҙа ҡасып-боҫоп тү гел, ә предприятиеләрҙең ихаталарында йәки күршеләге хәр би частәрҙең манеждәрендә өйрәнеүҙәре тураһындағы хәбәр ҙе ул ныҡ хупланы.!
— Быныһы бик яҡшы, бик шәп! — тип маҡтаны Ленин. — Әйҙәгеҙ инде хәҙер беренсе нәүбәттә ҡайһы пункттарҙы алыр ға кәрәклеген билдәләйек.
Владимир Ильич кеҫәһенән Петроградтың планын алды ла өҫтәлгә йәйеп һалды. Подвойский телеграф, телефон станция һы, вокзалдар, күперҙәр исемлеген төҙөгәйне инде.
143
