Б о ҙ л а у ы к . Русса «гололедица» тигән һүҙгә тура килә. «Ишек алдым боҙлауык, тайып йығылды бер тауык» (к ө л к ө әйтем).
Б о р х о у. «Сәскәләрҙең еҫе борхоп тора» тип, «аңкыу» мәғәнәһендә кулланалар.
Бөгөл. Йылғаның бөгөлгән урынын шулай тиҙәр; русса: «изви лина».
Б у т а л а ғ а н . «Ул барып унда эште буталаған» тип һөйләүселәр бар. Был һүҙҙе улар башка диалекттәрҙә һәм әҙәби телдә бутаған тигән һүҙ урынында йөрөтәләр. Күрәһең, улар кешеләр араһындағы мөнәсәбәткә карата буталау һүҙен, ә башка урында бутау һүҙен айырып кулланалар — икеһен ике мәғәнәлә йөрөтәләр.
Бы жы р . Кешенең йөҙөндә һәм тәнендә сәсәктән калған эҙҙәр; башка диалекттәрҙә шаҙра, шөҙөр тигән исемдәре бар.
В и с. Русса «весь» һүҙенән үҙгәртеп, бик йыш кулланалар. «Минең ҫыйырым быҙаулаһын, минән вис ауыл ҫөт килеп ала» тип һөйләйҙәр. Ғөмүмән был һүҙҙе башка диалекттәрҙә лә йыш кулланалар.
Ғ а у а м л ы к . «Ни хәл итәһең, артталык, ғауамлык инде» тип, был һүҙҙе «ябай кеше», «обыватель» йәки «обывательщина» мәғәнәһендәрәк кулланалар.
Д ы р ы л д а к. Оло йәштәге кешеләр мотоциклде шулай атайҙар.
Зат. Был һүҙҙе «нәмә, әйбер, кеше» һ. б. урынына йыш куллана лар. Мәҫәлән: Ырҙында бер зат та юк, тимәк, «берәү ҙә, бер кем де юк» тигән һүҙ була.
Ирә йе ү . Күңел күтәрелеү, шатланыу, рухланыу (воодушевление) мәғәнәһендә кулланалар.
Йылыу. «Күлдең кыш көнө туңмай яткан урынын «йылыу» тип әйтәбеҙ» тиҙер.
Й ы р а к а , йырын. Башка диалекттәрҙә һәм әҙәби телдә «йырға- нак» тип атала торған рельеф күренешен шулай атайҙар. Русса: ««OBjmr».
Йә мәғ әте м. Йәмәғәтем һуғышта үлеп калды тип, уны «ирем» урынына кулланыусы катындар осрай. Тимәк, халк йәмәғет һүҙен Ҡатындарға ғына түгел ирҙәргә карата ла кулланалар икән.
Курым. Был һүҙҙе русса «корм» һүҙенән үҙгәртеп, «мал аҙығы» урынына йыш кулланалар. Был һүҙ бер бында ғына түгел, бәлки бик күп райондарҙа йыйыусы һүҙ (собирательное слово) булып йыш 'кулланыла.
К ү л ә ү ә к . Ямғыр яуғанда һыу йыйыла торған вак сокор; русса: <<^1ужа» (кара: сүгермәк).
Ҡ а ҙ ы к . Ниндәйҙер бер кәрәклек өсөн ергә каҙай, каға торған *кыҫка йәки оҙон вак бағананы каҙык тип атайҙар.
Ҡ а й ы р ы л ы у . «Мынау йортто үҙғас, уцға кайырылырһьщ» тип, был һүҙҙе башка диалекттәрҙәге «боролоу» урынына кулланалар.
Ҡа н а . Апкил кана, сәй кояйым; кана килтер әле, карайым тип, башка диалекттәрҙәге һайҙа урынына йыш кулланалар.
Ҡ у н а л к а . Төн куныу, йоклап сығыу («ночлег, ночлежка») мәғә нәһен белдереү өсөн йыш әйтәләр.
Ҡу с т ы, кустым. Үҙенән кесе малайҙы кустым тиҙәр, башка диалекттәрҙәгесә энем тимәйҙәр.
Ҡый ғ ыс . Үткер балта, кылыс, бысак кеүек нәмәне шулай тиҙәр; русса: «секач». Русса-башкортса һүҙлектә «секач» һүҙе кьгрккыс тип •тәржемә ителеүе дөрөҫ түгел. «Секач»ты кыйғыс тип алырға, ә кырккыс һүҙе менән «резец»те тәржемә итерге кәрәк ине.
Ҡыр ын . Ғәбделкадир карт бик кырын карт ине тип, «общество фекере менән иҫәпләшмәй торған кеше» мәғәнәһендә кулланалар.
К ә ҙ и м г е . Был һүҙҙе «элекке боронғо, ғәҙәттәге йәки әлеге, т
Б о р х о у. «Сәскәләрҙең еҫе борхоп тора» тип, «аңкыу» мәғәнәһендә кулланалар.
Бөгөл. Йылғаның бөгөлгән урынын шулай тиҙәр; русса: «изви лина».
Б у т а л а ғ а н . «Ул барып унда эште буталаған» тип һөйләүселәр бар. Был һүҙҙе улар башка диалекттәрҙә һәм әҙәби телдә бутаған тигән һүҙ урынында йөрөтәләр. Күрәһең, улар кешеләр араһындағы мөнәсәбәткә карата буталау һүҙен, ә башка урында бутау һүҙен айырып кулланалар — икеһен ике мәғәнәлә йөрөтәләр.
Бы жы р . Кешенең йөҙөндә һәм тәнендә сәсәктән калған эҙҙәр; башка диалекттәрҙә шаҙра, шөҙөр тигән исемдәре бар.
В и с. Русса «весь» һүҙенән үҙгәртеп, бик йыш кулланалар. «Минең ҫыйырым быҙаулаһын, минән вис ауыл ҫөт килеп ала» тип һөйләйҙәр. Ғөмүмән был һүҙҙе башка диалекттәрҙә лә йыш кулланалар.
Ғ а у а м л ы к . «Ни хәл итәһең, артталык, ғауамлык инде» тип, был һүҙҙе «ябай кеше», «обыватель» йәки «обывательщина» мәғәнәһендәрәк кулланалар.
Д ы р ы л д а к. Оло йәштәге кешеләр мотоциклде шулай атайҙар.
Зат. Был һүҙҙе «нәмә, әйбер, кеше» һ. б. урынына йыш куллана лар. Мәҫәлән: Ырҙында бер зат та юк, тимәк, «берәү ҙә, бер кем де юк» тигән һүҙ була.
Ирә йе ү . Күңел күтәрелеү, шатланыу, рухланыу (воодушевление) мәғәнәһендә кулланалар.
Йылыу. «Күлдең кыш көнө туңмай яткан урынын «йылыу» тип әйтәбеҙ» тиҙер.
Й ы р а к а , йырын. Башка диалекттәрҙә һәм әҙәби телдә «йырға- нак» тип атала торған рельеф күренешен шулай атайҙар. Русса: ««OBjmr».
Йә мәғ әте м. Йәмәғәтем һуғышта үлеп калды тип, уны «ирем» урынына кулланыусы катындар осрай. Тимәк, халк йәмәғет һүҙен Ҡатындарға ғына түгел ирҙәргә карата ла кулланалар икән.
Курым. Был һүҙҙе русса «корм» һүҙенән үҙгәртеп, «мал аҙығы» урынына йыш кулланалар. Был һүҙ бер бында ғына түгел, бәлки бик күп райондарҙа йыйыусы һүҙ (собирательное слово) булып йыш 'кулланыла.
К ү л ә ү ә к . Ямғыр яуғанда һыу йыйыла торған вак сокор; русса: <<^1ужа» (кара: сүгермәк).
Ҡ а ҙ ы к . Ниндәйҙер бер кәрәклек өсөн ергә каҙай, каға торған *кыҫка йәки оҙон вак бағананы каҙык тип атайҙар.
Ҡ а й ы р ы л ы у . «Мынау йортто үҙғас, уцға кайырылырһьщ» тип, был һүҙҙе башка диалекттәрҙәге «боролоу» урынына кулланалар.
Ҡа н а . Апкил кана, сәй кояйым; кана килтер әле, карайым тип, башка диалекттәрҙәге һайҙа урынына йыш кулланалар.
Ҡ у н а л к а . Төн куныу, йоклап сығыу («ночлег, ночлежка») мәғә нәһен белдереү өсөн йыш әйтәләр.
Ҡу с т ы, кустым. Үҙенән кесе малайҙы кустым тиҙәр, башка диалекттәрҙәгесә энем тимәйҙәр.
Ҡый ғ ыс . Үткер балта, кылыс, бысак кеүек нәмәне шулай тиҙәр; русса: «секач». Русса-башкортса һүҙлектә «секач» һүҙе кьгрккыс тип •тәржемә ителеүе дөрөҫ түгел. «Секач»ты кыйғыс тип алырға, ә кырккыс һүҙе менән «резец»те тәржемә итерге кәрәк ине.
Ҡыр ын . Ғәбделкадир карт бик кырын карт ине тип, «общество фекере менән иҫәпләшмәй торған кеше» мәғәнәһендә кулланалар.
К ә ҙ и м г е . Был һүҙҙе «элекке боронғо, ғәҙәттәге йәки әлеге, т
