менән бүләкләнә. Шулай уҡ 1812 йылғы Ватан һуғышында ҡат нашҡан бөтә яугирҙарға ла «В память войны 1812 года» тигән көмөш миҙал тапшырыла.
Башҡорттар, типтәрҙәр, ҡалмыҡтар һәм башҡа рус булма ған халыҡтарҙың Рәсәйҙең 1813—1814 йылдарҙағы походтарын да ҡатнашыуы хәрби әһәмиәткә генә түгел, ә сәйәси әһәмиәткә лә эйә. Талейран етәкселегендәге француз дипломаттары 1813 — 1814 йылдарҙағы кампанияла Рәсәйҙең рус булмаған халыҡта рының ҡатнашыуын Европаға тағы бер татар-монгол яуы итеп күрһәтергә тырыштылар. 1814 йылда Вена конгресында ҡатнаш ҡан Франция делегацияһының бер ағзаһы Рәсәйгә ҡаршы Европаның көстәрен берләштереү зарурлығы тураһында һөйләй. «Бер нисә быуын элек бөтә христиандар мосолмандарға ҡаршы берләшкән дә баһа, — ти ул, — ә ниңә хәҙер ҡалмыҡ, башҡорт һәм башҡа төньяҡ варварҙарына ҡаршы берләшмәҫкә?.. Беҙ өҫтөбөҙҙән көлөүгә юл ҡуймаясаҡбыҙ!» Андрей Раевский ҙа башҡорттар һәм башҡа халыҡтарҙың һуғышта ҡатнашыуы хаҡында былай тип яҙа: «Всего страннее, как замечали жители, было видеть в числе мстителей за сво боду, независимость и благосостояние Европы обитателей бе регов Урала и моря Каспийского... башкиры, калмыки, тептяри и другие племена язычников разделяли святой подвиг брани народной; и они смиряли дерзость просвещенных французов».
Бер башҡорт йырында: Ишетмәйҙәр микән сит илдәрҙә Уралтауҙьщ йәйелеп ятҡанын.
Ниндәй яуға ҡаршы барһалар ҙа, Һис күрмәнең еңмәй ҡайтҡанын, — тип йырланһа, яҡташыбыҙ декабрист һәм шағир Петр Кудря- шевтың башҡорттарға һоҡланып, күкрәгенән урғылып сыҡҡан һүҙҙәре ошоно иҫбатлай: Друзья! Гордитесь: целый мир Узнает, сколь могуч башкир!
Беренсе Ватан һуғышы халыҡ хәтерендә мәңгелеккә һеңеп ҡала һәм ауыҙ-тел ижадында киң сағылыш таба. Уларҙың бай тағы хәҙер ҙә халыҡ теленән төшмәй. Улар араһында шул һуғыш тың ҡаһарман батыры Ҡаһым түрә (йөҙ башы Ҡаһым Мырҙашев, 118
Башҡорттар, типтәрҙәр, ҡалмыҡтар һәм башҡа рус булма ған халыҡтарҙың Рәсәйҙең 1813—1814 йылдарҙағы походтарын да ҡатнашыуы хәрби әһәмиәткә генә түгел, ә сәйәси әһәмиәткә лә эйә. Талейран етәкселегендәге француз дипломаттары 1813 — 1814 йылдарҙағы кампанияла Рәсәйҙең рус булмаған халыҡта рының ҡатнашыуын Европаға тағы бер татар-монгол яуы итеп күрһәтергә тырыштылар. 1814 йылда Вена конгресында ҡатнаш ҡан Франция делегацияһының бер ағзаһы Рәсәйгә ҡаршы Европаның көстәрен берләштереү зарурлығы тураһында һөйләй. «Бер нисә быуын элек бөтә христиандар мосолмандарға ҡаршы берләшкән дә баһа, — ти ул, — ә ниңә хәҙер ҡалмыҡ, башҡорт һәм башҡа төньяҡ варварҙарына ҡаршы берләшмәҫкә?.. Беҙ өҫтөбөҙҙән көлөүгә юл ҡуймаясаҡбыҙ!» Андрей Раевский ҙа башҡорттар һәм башҡа халыҡтарҙың һуғышта ҡатнашыуы хаҡында былай тип яҙа: «Всего страннее, как замечали жители, было видеть в числе мстителей за сво боду, независимость и благосостояние Европы обитателей бе регов Урала и моря Каспийского... башкиры, калмыки, тептяри и другие племена язычников разделяли святой подвиг брани народной; и они смиряли дерзость просвещенных французов».
Бер башҡорт йырында: Ишетмәйҙәр микән сит илдәрҙә Уралтауҙьщ йәйелеп ятҡанын.
Ниндәй яуға ҡаршы барһалар ҙа, Һис күрмәнең еңмәй ҡайтҡанын, — тип йырланһа, яҡташыбыҙ декабрист һәм шағир Петр Кудря- шевтың башҡорттарға һоҡланып, күкрәгенән урғылып сыҡҡан һүҙҙәре ошоно иҫбатлай: Друзья! Гордитесь: целый мир Узнает, сколь могуч башкир!
Беренсе Ватан һуғышы халыҡ хәтерендә мәңгелеккә һеңеп ҡала һәм ауыҙ-тел ижадында киң сағылыш таба. Уларҙың бай тағы хәҙер ҙә халыҡ теленән төшмәй. Улар араһында шул һуғыш тың ҡаһарман батыры Ҡаһым түрә (йөҙ башы Ҡаһым Мырҙашев, 118
