эшләйҙәр ине. Ҡайһылары нығытма янындағы тәрән соҡорға тулған сүп-сарҙы, бәләкәй арбаларға тейәп, ситкә түгәләр, башҡалары көрәктәр менән ер ҡаҙый ҙар; вал өҫтөндә ташсылар кирбес ташыйҙар һәм ҡ а ла стенаһын төҙәтәләр ине. Ҡапҡа төбөндә часовой ҙар беҙҙе туҡтаттылар һәм паспорттарыбыҙҙы талап иттеләр. Сержант, Белогорск крепосенән килеүемде ишеткәс тә, мине туп-тура генерал йортона алып китте.
Генерал баҡсала ине. Ул, көҙгө елдәрҙән япраҡ тарын ҡойоп, яланғас ҡалған алма ағастарын ҡарап йөрөй һәм, ҡарт баҡсасы ярҙамында, уларҙы һаҡ ҡы на итеп йылы һалам менән урай ине.
Уның йөҙө күңел тыныслығын, сәләмәтлеген һәм кәйефе яҡшы икәнлеген күрһәтеп тора. Ул минең киле- үемә шатланды һәм үҙем шаһит булған ҡурҡыныслы ваҡиғалар тураһында һораша башланы. Мин уға бө тәһен дә һөйләп бирҙем. Ҡарт мине диҡҡәт менән тың- лай-тыңлай ҡоро ботаҡтарҙы ҡырҡа бирҙ;е.«Меҫкен Миронов! — тине ул, мин хәсрәтле хикәйәмде һөйләп бөткәс.— Ҡыҙғанам уны: яҡшы офицер ине. Мадам Миронова ла яҡшы ҡатын ине, ә бәшмәктәр тоҙларға ҡалай оҫта ине! Ә капитан ҡыҙы, Маша ни хәлдә?» Мин уның крепостә поп бисәһе ҡулында ҡалғанлығын әйт тем. «Ай, яй, яй!— тине генерал.— Быныһы инде на сар, бик насар. Юлбаҫарҙарҙың дисциплинаһына һис ышанырға ярамай. Нәмә эшләр инде ул меҫкен ҡыҙ!» Мин уға, Белогорск крепосе алыҫ түгел, бәлки его пре восходительство ундағы меҫкендәрҙе азат итеү өсөн кисекмәҫтән ғәскәр ебәрер, тип яуап бирҙем. Генерал ышанысһыҙ төҫ менән башын сайҡаны. «Ҡарарбыҙ, ҡ а рарбыҙ,— тине ул.— Ул турала һөйләшергә өлгөрөр- бөҙ әле. Миңә сәйгә рәхим итеүеңде үтенәм: бөгөн миндә хәрби кәңәшмә буласаҡ, һин беҙгә юнһеҙ Пуга чев һәм уның ғәскәре тураһында дөрөҫ мәғлүмәттәр бирә алырһың. Хәҙергә, бар, ял ит».
Мин үҙемә бирелгән һәм инде Савельич хужа бу лып алған квартираға киттем һәм түҙемһеҙлек менән билдәләнгән ваҡытты көтә башланым. Яҙмышыма ҙур йоғонто яһарға тейеш булған был кәңәшмәгә минең бармай ҡала алмауымды уҡыусым бик еңел күҙ алды- 6* 83
Генерал баҡсала ине. Ул, көҙгө елдәрҙән япраҡ тарын ҡойоп, яланғас ҡалған алма ағастарын ҡарап йөрөй һәм, ҡарт баҡсасы ярҙамында, уларҙы һаҡ ҡы на итеп йылы һалам менән урай ине.
Уның йөҙө күңел тыныслығын, сәләмәтлеген һәм кәйефе яҡшы икәнлеген күрһәтеп тора. Ул минең киле- үемә шатланды һәм үҙем шаһит булған ҡурҡыныслы ваҡиғалар тураһында һораша башланы. Мин уға бө тәһен дә һөйләп бирҙем. Ҡарт мине диҡҡәт менән тың- лай-тыңлай ҡоро ботаҡтарҙы ҡырҡа бирҙ;е.«Меҫкен Миронов! — тине ул, мин хәсрәтле хикәйәмде һөйләп бөткәс.— Ҡыҙғанам уны: яҡшы офицер ине. Мадам Миронова ла яҡшы ҡатын ине, ә бәшмәктәр тоҙларға ҡалай оҫта ине! Ә капитан ҡыҙы, Маша ни хәлдә?» Мин уның крепостә поп бисәһе ҡулында ҡалғанлығын әйт тем. «Ай, яй, яй!— тине генерал.— Быныһы инде на сар, бик насар. Юлбаҫарҙарҙың дисциплинаһына һис ышанырға ярамай. Нәмә эшләр инде ул меҫкен ҡыҙ!» Мин уға, Белогорск крепосе алыҫ түгел, бәлки его пре восходительство ундағы меҫкендәрҙе азат итеү өсөн кисекмәҫтән ғәскәр ебәрер, тип яуап бирҙем. Генерал ышанысһыҙ төҫ менән башын сайҡаны. «Ҡарарбыҙ, ҡ а рарбыҙ,— тине ул.— Ул турала һөйләшергә өлгөрөр- бөҙ әле. Миңә сәйгә рәхим итеүеңде үтенәм: бөгөн миндә хәрби кәңәшмә буласаҡ, һин беҙгә юнһеҙ Пуга чев һәм уның ғәскәре тураһында дөрөҫ мәғлүмәттәр бирә алырһың. Хәҙергә, бар, ял ит».
Мин үҙемә бирелгән һәм инде Савельич хужа бу лып алған квартираға киттем һәм түҙемһеҙлек менән билдәләнгән ваҡытты көтә башланым. Яҙмышыма ҙур йоғонто яһарға тейеш булған был кәңәшмәгә минең бармай ҡала алмауымды уҡыусым бик еңел күҙ алды- 6* 83