нералдарға әйт: бер аҙнанан минең килеүемде көтһөн дәр. Уларға мине балаларса яратып һәм тыңлаусан ҡаршыларға кәңәш бир; юғиһә иң ҡаты язанан ҡото ла алмаҫтар. Хәйерле юл, ваше благородие!
Шунан һуң ул халҡҡа мөрәжәғәт итте һәм, Шваб- ринде күрһәтеп: — Бына һеҙгә, балаҡайҙар, яңы командир. Уның бөтә һүҙен тыңлағыҙ, ә ул һеҙҙең өсөн һәм крепость өсөн миңә яуап бирә,— тине. Был һүҙҙәрҙе мин ҡотом осоп тыңланым: Швабрин крепость начальниге бул ған; Марья Ивановна уның ҡулында тороп ҡаласаҡ! Я алла, уны ниндәй яҙмыш көтә! Пугачев күтәрмәнән төштө. Уға ат килтерҙеләр. Уны атҡа мендерергә те ләгән казактарҙы көтмәйенсә, ул йылғыр ғына һике реп атланды.
Шул ваҡытта, күрәм, халҡ араһынан минең Са- вельичем килеп сыҡты ла, Пугачевҡа яҡын килеп, уға бер бит ҡағыҙ бирҙе. Был эштән нәмә килеп сы ғырын һис уйлап белә алманым. «Был нәмә?» — тине Пугачев эре генә. «Рәхим итеп уҡы, шунан һуң күрер һең»,— тине Савельич. Пугачев ҡағыҙҙы алды һәм эре генә ҡиәфәт менән оҙаҡ ҡына ҡараштырҙы, «һин ниңә былай хикмәтле итеп яҙаһың? — тине ул аҙаҡтан.— Беҙҙең нурлы күҙҙәребеҙ бер ни ҙә айыра алмай. Ми нең обер-секретарем ҡайҙа?» Капрал мундире кейгән бер йәш егет ашыға-ашыға Пугачев эргәһенә югереп килде. «Ҡысҡырып уҡы»,— тине самозванец, ҡағыҙҙы уға биреп. Дядькамдың Пугачевҡа нәмә тураһында яҙырға уйлағанлығын ми нең бик ныҡ белгем килә ине. Обер-секретарь көслө тауыш менән түбәндәге һүҙҙәрҙе ижекләп уҡый баш ланы: «Ике халат, береһе миткаль \ икенсеһе буйлы ебәк тән, алты һумлыҡ».
— Ул ни тигән һүҙ? — тине Пугачев, ҡаштарын йы йырып.
— Артабан уҡырға ҡуш,— тип яуап бирҙе Савель ич, тыныс ҡына.
7 1 М и т к а л ь — ябай кизе-мамыҡ туҡымаһы, биҙәк төшөрөл мәгән ситса.
78
Шунан һуң ул халҡҡа мөрәжәғәт итте һәм, Шваб- ринде күрһәтеп: — Бына һеҙгә, балаҡайҙар, яңы командир. Уның бөтә һүҙен тыңлағыҙ, ә ул һеҙҙең өсөн һәм крепость өсөн миңә яуап бирә,— тине. Был һүҙҙәрҙе мин ҡотом осоп тыңланым: Швабрин крепость начальниге бул ған; Марья Ивановна уның ҡулында тороп ҡаласаҡ! Я алла, уны ниндәй яҙмыш көтә! Пугачев күтәрмәнән төштө. Уға ат килтерҙеләр. Уны атҡа мендерергә те ләгән казактарҙы көтмәйенсә, ул йылғыр ғына һике реп атланды.
Шул ваҡытта, күрәм, халҡ араһынан минең Са- вельичем килеп сыҡты ла, Пугачевҡа яҡын килеп, уға бер бит ҡағыҙ бирҙе. Был эштән нәмә килеп сы ғырын һис уйлап белә алманым. «Был нәмә?» — тине Пугачев эре генә. «Рәхим итеп уҡы, шунан һуң күрер һең»,— тине Савельич. Пугачев ҡағыҙҙы алды һәм эре генә ҡиәфәт менән оҙаҡ ҡына ҡараштырҙы, «һин ниңә былай хикмәтле итеп яҙаһың? — тине ул аҙаҡтан.— Беҙҙең нурлы күҙҙәребеҙ бер ни ҙә айыра алмай. Ми нең обер-секретарем ҡайҙа?» Капрал мундире кейгән бер йәш егет ашыға-ашыға Пугачев эргәһенә югереп килде. «Ҡысҡырып уҡы»,— тине самозванец, ҡағыҙҙы уға биреп. Дядькамдың Пугачевҡа нәмә тураһында яҙырға уйлағанлығын ми нең бик ныҡ белгем килә ине. Обер-секретарь көслө тауыш менән түбәндәге һүҙҙәрҙе ижекләп уҡый баш ланы: «Ике халат, береһе миткаль \ икенсеһе буйлы ебәк тән, алты һумлыҡ».
— Ул ни тигән һүҙ? — тине Пугачев, ҡаштарын йы йырып.
— Артабан уҡырға ҡуш,— тип яуап бирҙе Савель ич, тыныс ҡына.
7 1 М и т к а л ь — ябай кизе-мамыҡ туҡымаһы, биҙәк төшөрөл мәгән ситса.
78