IX глава АЙРЫ Л ЫШ Ы У Танышыуҙар татлы ине, Pi ылыуым, һинең менән; Их, күңелһеҙ айырылыуҙар, — Сығамы ни йәнгенәм.
Х е р а с к о в 1.
Иртәнсәк барабан тауышы мине бик иртә уятты. Мин халҡ йыйыла торған урынға киттем. Унда, дар ағасы эргәһендә, пугачевсылар төркөмләп теҙелешкәй неләр. Кисәге ҡорбандар әле һаман аҫылынып тора лар. Казактар аттарына атланғандар, ә һалдаттар мылтыҡтарын тотҡайнылар. Байраҡтар елберҙәй. Бер нисә туп поход лафеттәренә ҡуйылғайны, улар ара һында мин үҙебеҙҙең тупты ла таныным. Крепостең бөтә халҡы шунда сыҡҡан, һәммәһе лә самозванецте көтәләр. Комендант өйөнөң күтәрмәһе алдында бер казак ҡырғыҙ аттары тоҡомонан булған бик һәйбәт бер аҡ атты теҙгененән тотоп тора. Күҙҙәрем менән комендант ҡатынының кәүҙәһен эҙләнем. Ул бер аҙ ситкә күсерелгән һәм өҫтөнә септә ябып ҡуйылғайны. Ахырҙа, Пугачев солан ишегенән сыҡты, халҡ бүрк- тәрен һалды. Пугачев күтәрмә өҫтөндә туҡтаны ла бөтә халҡ менән иҫәнләште. Старшиналарҙың береһе уға баҡыр аҡсалар тултырылған тоҡсай бирҙе, һәм ул аҡсаларҙы услап-услап һибә башланы. Халҡ, шау лашып, аҡса йыйырға ташланды, һәм эш имгәнеүҙәр- һеҙ генә бөтмәне. Пугачевтың баш ярандары уны ура тып алдылар. Улар араһында Швабрин дә бар ине. Беҙҙең күҙ ҡараштарыбыҙ осрашты; минең ҡарашым дан ул ерәнеү, нәфрәт осҡондары ғына күрә ала ине. Ул ысын асыу һәм яһалма йылмайыу менән ситкә бо ролдо. Пугачев, минең халҡ араһында торғанлығым ды күреп, башын эйҙе һәм үҙенә саҡырып алды.
— Тыңла,— тине ул миңә.— Хәҙер үк Ырымбурға кит һәм минең исемемдән губернаторға һәм бөтә ге- 1 Х е р а с к о в , М. М. (1773— 1807) шағир һәм драматург.
77
Х е р а с к о в 1.
Иртәнсәк барабан тауышы мине бик иртә уятты. Мин халҡ йыйыла торған урынға киттем. Унда, дар ағасы эргәһендә, пугачевсылар төркөмләп теҙелешкәй неләр. Кисәге ҡорбандар әле һаман аҫылынып тора лар. Казактар аттарына атланғандар, ә һалдаттар мылтыҡтарын тотҡайнылар. Байраҡтар елберҙәй. Бер нисә туп поход лафеттәренә ҡуйылғайны, улар ара һында мин үҙебеҙҙең тупты ла таныным. Крепостең бөтә халҡы шунда сыҡҡан, һәммәһе лә самозванецте көтәләр. Комендант өйөнөң күтәрмәһе алдында бер казак ҡырғыҙ аттары тоҡомонан булған бик һәйбәт бер аҡ атты теҙгененән тотоп тора. Күҙҙәрем менән комендант ҡатынының кәүҙәһен эҙләнем. Ул бер аҙ ситкә күсерелгән һәм өҫтөнә септә ябып ҡуйылғайны. Ахырҙа, Пугачев солан ишегенән сыҡты, халҡ бүрк- тәрен һалды. Пугачев күтәрмә өҫтөндә туҡтаны ла бөтә халҡ менән иҫәнләште. Старшиналарҙың береһе уға баҡыр аҡсалар тултырылған тоҡсай бирҙе, һәм ул аҡсаларҙы услап-услап һибә башланы. Халҡ, шау лашып, аҡса йыйырға ташланды, һәм эш имгәнеүҙәр- һеҙ генә бөтмәне. Пугачевтың баш ярандары уны ура тып алдылар. Улар араһында Швабрин дә бар ине. Беҙҙең күҙ ҡараштарыбыҙ осрашты; минең ҡарашым дан ул ерәнеү, нәфрәт осҡондары ғына күрә ала ине. Ул ысын асыу һәм яһалма йылмайыу менән ситкә бо ролдо. Пугачев, минең халҡ араһында торғанлығым ды күреп, башын эйҙе һәм үҙенә саҡырып алды.
— Тыңла,— тине ул миңә.— Хәҙер үк Ырымбурға кит һәм минең исемемдән губернаторға һәм бөтә ге- 1 Х е р а с к о в , М. М. (1773— 1807) шағир һәм драматург.
77
