мичем бөгөн һалдаттар өйрәтеү менән артыҡ мауы ғып китте! — тине комендантша.— Палашка, баринде аш ашарға саҡырып ҡайт. Ә Маша ҡайҙа һуң?» Шул саҡ алһыу түңәрәк йөҙлө, янып торған ҡолаҡтары ар тына ебәреп тараған асыҡ ҡуңыр сәсле, ун һигеҙ йәштәрендәге бер ҡыҙ килеп инде. Беренсе ҡарауҙа ул миңә бик үк оҡшаманы. Мин уға алдан уҡ әҙер ләнгән бер уй менән ҡараным: Швабрин миңә капитан ҡыҙы Машаны бөтөнләй алйот итеп тасуирләгәйне. Марья Ивановна, бер мөйөшкә барып ултырып, нәмә лер тегергә тотондо. Ул арала өҫтәлгә щи килтереп ҡуйылды. Василиса Егоровна, иренең юҡлығын кү реп, уға Палашканы икенсе тапҡыр ебәрҙе. «Барингә әйт: ҡунаҡтар көтә, щи һыуына, алла бойорһа, һал дат өйрәтеү ҡасмаҫ, ҡысҡырынырға өлгөрөр әле, тип әйт» — тине ул. Тиҙҙән, һыңар күҙле ҡарт менән бергә, капитан да ҡайтты. «Был ни эш, атаҡайым? — тине уға ҡатыны.— Аш күптән әҙер, ә һине саҡырып ҡайтарып булмай». Иван Кузмич уға: — «Тыңла әле, Василиса Егоровна, мин хеҙмәт менән мәшғүл инем: һалдаттар өйрәттем»,— тип яуап ҡайтарҙы.
— Ҡуйсы әле, юҡты! — тине уға ҡаршы капитан ҡатыны.— һалдат өйрәтеүеңдең исеме генә бар: улар ҙа хеҙмәтте үҙләштерә алмайҙар, һиңә лә унан файҙа юҡ. Өйҙә генә ултырып, аллаға ғибәҙәт ҡылһаң, яҡ шыраҡ булыр ине. Ҡәҙерле ҡунаҡтар, өҫтәл янына рәхим итегеҙ.
Беҙ ашарға ултырҙыҡ. Василиса Егоровна бер ми нут та һөйләүҙән туҡтаманы һәм мине һорауҙар ме нән күмеп ташланы: минең атайым менән әсәйем кем дәр, улар тереләрме, ҡайҙа йәшәйҙәр һәм уларҙың ^байлығы нисек? АтайымДың крәҫтиәндәре өс йөҙ йән булғанын ишеткәс: «Әйтергә генә анһат!— тине ул.— Бай кешеләр бар бит донъяла! Ә беҙҙең, атаҡай, бар лығы бер генә йән — Палашкабыҙ ғына бар; шулай ҙа, аллаға шөкөр, әкренләп йәшәйбеҙ әле. Бер нәмә генә бәлә: Маша кейәүгә бирерлек ҡыҙ, ә уның бир нәһе ниндәй? Тығыҙ тешле тараҡ та, бер тапҡыр мун саға барырлыҡ өс тин аҡса һәм бер һепертке (я хоҙа, үҙең ярлыҡа!). Ярай ҙа берәй яҡшы кеше тура килһә, ә булмаһа, ҡарт ҡыҙ булып ултыр ҙа ҡал». Мин Марья 29
— Ҡуйсы әле, юҡты! — тине уға ҡаршы капитан ҡатыны.— һалдат өйрәтеүеңдең исеме генә бар: улар ҙа хеҙмәтте үҙләштерә алмайҙар, һиңә лә унан файҙа юҡ. Өйҙә генә ултырып, аллаға ғибәҙәт ҡылһаң, яҡ шыраҡ булыр ине. Ҡәҙерле ҡунаҡтар, өҫтәл янына рәхим итегеҙ.
Беҙ ашарға ултырҙыҡ. Василиса Егоровна бер ми нут та һөйләүҙән туҡтаманы һәм мине һорауҙар ме нән күмеп ташланы: минең атайым менән әсәйем кем дәр, улар тереләрме, ҡайҙа йәшәйҙәр һәм уларҙың ^байлығы нисек? АтайымДың крәҫтиәндәре өс йөҙ йән булғанын ишеткәс: «Әйтергә генә анһат!— тине ул.— Бай кешеләр бар бит донъяла! Ә беҙҙең, атаҡай, бар лығы бер генә йән — Палашкабыҙ ғына бар; шулай ҙа, аллаға шөкөр, әкренләп йәшәйбеҙ әле. Бер нәмә генә бәлә: Маша кейәүгә бирерлек ҡыҙ, ә уның бир нәһе ниндәй? Тығыҙ тешле тараҡ та, бер тапҡыр мун саға барырлыҡ өс тин аҡса һәм бер һепертке (я хоҙа, үҙең ярлыҡа!). Ярай ҙа берәй яҡшы кеше тура килһә, ә булмаһа, ҡарт ҡыҙ булып ултыр ҙа ҡал». Мин Марья 29