Икенсе бәхәсле мәсьәлә — баш- ә ҡорт теленең специфик өндәренең шәкеле мәсьәләһе булды. Ҡайһы ү бер иптәштәр башҡорт теленең спе цифик өндәрен ҡатмарлы хәрефтәр һ менән күрһәтеү яғында булдылар.
Мәҫәлән, къ-пс, хъ-һ, тсь-ҫ, дь-ҙ, ҙ оъ-ө, уь-у һ. б. Был хәрефтәр ҡабул ителгән тәҡдирҙә ҡаҡылдаҡ, бүл, ҫ үҙебеҙ, өлөшө, һоҫҡо кеүек һүҙҙәр түбәндәгесә яҙылырға тейеш ине- ө ләр: къакъылдакъ, буьл, уьдь- ебедь, оьлоыпоь, хъотськъо. ң Ғөмүмән, специфик өндөр өсөн бик күп төрлө шәкелдәре тәҡдим ғ ителде. Мәҫәлән: Ләкин күпселек менән специ- ҡ фик өндәр өсөн был хәрефтәрҙең беренселәре ҡабул ителде.
Башҡорт АССР-ы Верховный Советы тарафынан 1939 йыл да раҫланған алфавит һәм орфография 1940 йылда айырым брошюра рәүешендә баҫылып сыҡты90.
Рус графикаһы нигеҙендә төҙөлгән башҡорт әҙәби теле орфографияһы биш бүлектән тора: беренсе бүлектә орфогра фияның дөйөм принциптары тураһында әйтелә һәм башҡорт әҙәби теленең 41 хәрефтән торған алфавиты бирелә; икенсе бүлектә һуҙынҡылар яҙылышы; өсөнсө бүлектә тартынҡылар яҙылышы; дүртенсе бүлектә айырым һүҙҙәрҙең һәм ялғауҙар ҙың яҙылышы; бишенсе бүлектә баш хәрефтәр яҙылышы бирелә.
1940 йылдың декабрь айында Өфөлә башҡорт теле буйынса ғилми конференция үткәрелә. Конференцияға Башҡортостан дағы телселәр, ғалимдар, матбуғат эшселәре, яҙыусыларҙан тыш, туғандаш республикаларҙан да, Мәскәүҙән дә телсе ғалимдар ҡатнашалар. Был конференцияла башҡорт әҙәби теле өсөн рус графикаһы нигеҙендә төҙөлгән алфавит һәм орфогра фияһының ғилми принциптары тураһында проф. Н. К. Дмит- 90 Башҡорт әҙәби теленең алфавиты һәм орфографияһы. Өфө, Башгос- издат, 1940.
90 Э э, а, а V У - М - 0 А A, Ab,xb,ioc,x,ta;,xi С ,С Ь ,£.Ц ,С ,/Ш е О.ОЬ,6,Ҫ,6 Ң г и, ir, г, ш,г й кь.к.ккЯ
Мәҫәлән, къ-пс, хъ-һ, тсь-ҫ, дь-ҙ, ҙ оъ-ө, уь-у һ. б. Был хәрефтәр ҡабул ителгән тәҡдирҙә ҡаҡылдаҡ, бүл, ҫ үҙебеҙ, өлөшө, һоҫҡо кеүек һүҙҙәр түбәндәгесә яҙылырға тейеш ине- ө ләр: къакъылдакъ, буьл, уьдь- ебедь, оьлоыпоь, хъотськъо. ң Ғөмүмән, специфик өндөр өсөн бик күп төрлө шәкелдәре тәҡдим ғ ителде. Мәҫәлән: Ләкин күпселек менән специ- ҡ фик өндәр өсөн был хәрефтәрҙең беренселәре ҡабул ителде.
Башҡорт АССР-ы Верховный Советы тарафынан 1939 йыл да раҫланған алфавит һәм орфография 1940 йылда айырым брошюра рәүешендә баҫылып сыҡты90.
Рус графикаһы нигеҙендә төҙөлгән башҡорт әҙәби теле орфографияһы биш бүлектән тора: беренсе бүлектә орфогра фияның дөйөм принциптары тураһында әйтелә һәм башҡорт әҙәби теленең 41 хәрефтән торған алфавиты бирелә; икенсе бүлектә һуҙынҡылар яҙылышы; өсөнсө бүлектә тартынҡылар яҙылышы; дүртенсе бүлектә айырым һүҙҙәрҙең һәм ялғауҙар ҙың яҙылышы; бишенсе бүлектә баш хәрефтәр яҙылышы бирелә.
1940 йылдың декабрь айында Өфөлә башҡорт теле буйынса ғилми конференция үткәрелә. Конференцияға Башҡортостан дағы телселәр, ғалимдар, матбуғат эшселәре, яҙыусыларҙан тыш, туғандаш республикаларҙан да, Мәскәүҙән дә телсе ғалимдар ҡатнашалар. Был конференцияла башҡорт әҙәби теле өсөн рус графикаһы нигеҙендә төҙөлгән алфавит һәм орфогра фияһының ғилми принциптары тураһында проф. Н. К. Дмит- 90 Башҡорт әҙәби теленең алфавиты һәм орфографияһы. Өфө, Башгос- издат, 1940.
90 Э э, а, а V У - М - 0 А A, Ab,xb,ioc,x,ta;,xi С ,С Ь ,£.Ц ,С ,/Ш е О.ОЬ,6,Ҫ,6 Ң г и, ir, г, ш,г й кь.к.ккЯ
