Әхмәров Ҡ.3. Башҡорт яҙыуы тарихынан - 2012. Страница 44.

тәре фәҡәт ғәрәпсә һүҙҙәрҙә генә яҙыла, v* -?■ ' i (п, ч, г, ж, в) хәрефтәре фарсы, рус һәм төрки һүҙҙәрҙә генә яҙыла, ғәрәп һүҙҙәрендә яҙылмай.

Яҙғанда еңел булһын өсөн һаңғырау каф хәрефен бер генә нөктә менән J" формаһында яҙырға ҡушыла. Төрки һүҙҙәрҙә ғэйен, хи ( £4J*) хәрефтәре яҙылмай, һәр ваҡыт хы, ғайын, йәки ҡаты ғ, х ( л •-».) хәрефтәре яҙыла: (яхшы язған).

Һуҙынҡы хәрефтәр эргәһендә сад хәрефе яҙылмай, сен и? хәрефе генә яҙыла, ә һуҙынҡылар эргәһендә булмағанда, сад, сен хәрефтәре ишетелгәнсә яҙыла: (Самар), jr** (ҡсыр-ҡысыр), j p * (сбр — Себер).

һуҙынҡылар эргәһендә тый L хәрефе яҙылмай, ти -> яҙыла: ^ЬЬ (татлы).

Ни эшлэп һорауына яуап булған хәл ҡылымдар ч* (б) хәрефе алдынан (у) өҫтәп яҙыла: (язуб — яҙып).

Руссанан һәм башҡа телдәрҙән ингән һүҙҙәр ишетелгәнсә яҙыла: (тилиграм, самавар).

Сығанаҡ килеш ялғауҙары һуҙынҡы хәрефһеҙ й* (дин-дан- дэн) формаһында ғына яҙыла: Oojljt* (Ҡазандн — Ҡаҙандан).

Төбәү һәм урын килеш ялғауҙары һәр ваҡыт нәҙек яҙыла: a Ь « Ь (таудә, тауғә). Күплек ялғауҙары һәр ваҡыт (лр, ләр) формаһында ғына яҙыла: (ктаблр, мкт- блр — китапләр, мәктәпләр).

Өсөнсө бүлектә ғәрәпсәнән ингән һүҙҙәр, исемдәр яҙылышы хаҡында ҡағиҙәләр бирелә. Мәҫәлән, икенсе киҫәге дин һүҙе булған иҫемдәрҙә шул һүҙ алдынан эл һүҙе яҙыла, д хәрефе алдынан т ишетелһә лә, яҙылмай: o t^jy (Нуретдин). Яхъя, Муса кеүек а-ға бөткән исемдәр t* менән яҙыла: (Яхйи, Муси тип яҙыла, Яхья, Муса тип уҡыла) һ. б.

Дүртенсе бүлектә тыныш билдәләре ҡуйылышына бәйле ҡа­ ғиҙәләр бирелә.

Шулай итеп, бөтә ҡағиҙәләр ғәрәп яҙыуы закондарынан сығып эшләнгәндәр. Икенсе төрлө әйткәндә, тартынҡы өндәр 44
Закрыть