совет һүҙе латинлаштырылған алфавит менән savit форма һында яҙып йөрөтөлһә, е, о өндәре яҙылышы ҡабул ителеү менән sovet формаһында яҙыла башланы.
Ялғауҙарҙы ҡалын йәки нәҙек яҙыу принциптары йыш үҙгәреп тора. 1934 йылғы орфографияла рус әҙәби теле аша ингән һүҙҙәрҙә ялғауҙарҙың ҡалын йәки нәҙек яҙылыуы һүҙҙең һуңғы ижегенә ҡарап билдәләнә, йәғни һүҙҙең һуңғы ижеге ҡалын булһа — ҡалын ялғау, нәҙек ижек булһа — нәҙек ялғау яҙыла. 1940 йылғы орфографияла һүҙҙәге һуңғы өндөң әйте- леүенә ҡарап билдәләнә: һүҙҙең һуңғы өнө ҡалын әйтелһә, ҡалын ялғау, нәҙек әйтелһә, нәҙек ялғау яҙыла. Был мәсьәлә 1941 йылда ҡайтанан ҡаралып, тағы ла ҡабаттан ялғауҙарҙы һүҙҙең һуңғы ижегенең ҡалын йәки нәҙеклегенә ҡарап яҙырға кәрәк табылды.
Ҡулланыуҙа булған хәҙерге орфографияла рус әҙәби теле аша ингән һүҙҙәрҙә ялғауҙарҙы ҡалын йәки нәҙек яҙыу мәсьә ләһе түбәндәгесә хәл ителгән: Ялғауҙарҙың ҡалынлығы йәки нәҙеклеге тамыр йәки нигеҙ һүҙҙәрҙең һуңғы ижектәренә ҡарап билдәләнә: һуңғы ижек ҡалын булһа — ҡалын ялғау, нәҙек булһа — нәҙек ялғау яҙыла (завод-тар, химик-тәр, актив-тәр).
И ҫкәрмә. 1. Рус әҙәби теле аша ингән, бер генә нәҙек ижектән тор ған ҡайһы бер һүҙҙәргә ҡалын ялғауҙар ялғана. Бындай бер ижекле һүҙҙәрҙең ҡайһыларында ялғауҙарҙың ҡалын килеүе орфография һүҙлегендә күрһәтелергә тейеш (литр-ы, метр-ы, цех-та, тип-тар). Был һүҙҙәр ҡушма һүҙ составына инеп, уның һуңғы ижеге булып кил гәндә лә, үрҙәге ҡағиҙә һаҡлана: сантиметр-ы, барометр-ға.
2. Әгәр рус теле аша ингән һүҙҙәрҙең йәки фамилияларҙың һуңғы ижеге е хәрефе менән башланһа, ялғау һуңғы ижек алдындағы ижек тең ҡалын йәки нәҙек хәрефкә бөтәүенә ҡарап ялғана: боец-тар, курьер-гә.
3. Аҙағында йәки уртаһында я йәки ю килгән ижектәр нәҙек ижек булып иҫәпләнәләр: кухня-не, моряк-тәр, меню-гә, бюс-е (§ 39).
25 йыллыҡ тәжрибә ялғауҙарҙың ҡалын йәки нәҙек яҙылы шын билдәләү принцибының, йәғни һүҙҙең һуңғы ижегенә ҡарап билдәләүҙең тотороҡло икәнен күрһәтте. Башҡорт теле нең үҙ һүҙҙәрендә, шулай уҡ рус теленән ингән һүҙҙәрҙең күбе- һендә был принцип бер төрлө лә ҡыйынлыҡ тыуҙырмай (ҡала-лар, бүлмә-ләр, заводтар, партия-ны, аквариум-ды, адмирал-дар, актёр-ҙар, актрисаны). Шуға күрә ҡайһы бер тел 105
Ялғауҙарҙы ҡалын йәки нәҙек яҙыу принциптары йыш үҙгәреп тора. 1934 йылғы орфографияла рус әҙәби теле аша ингән һүҙҙәрҙә ялғауҙарҙың ҡалын йәки нәҙек яҙылыуы һүҙҙең һуңғы ижегенә ҡарап билдәләнә, йәғни һүҙҙең һуңғы ижеге ҡалын булһа — ҡалын ялғау, нәҙек ижек булһа — нәҙек ялғау яҙыла. 1940 йылғы орфографияла һүҙҙәге һуңғы өндөң әйте- леүенә ҡарап билдәләнә: һүҙҙең һуңғы өнө ҡалын әйтелһә, ҡалын ялғау, нәҙек әйтелһә, нәҙек ялғау яҙыла. Был мәсьәлә 1941 йылда ҡайтанан ҡаралып, тағы ла ҡабаттан ялғауҙарҙы һүҙҙең һуңғы ижегенең ҡалын йәки нәҙеклегенә ҡарап яҙырға кәрәк табылды.
Ҡулланыуҙа булған хәҙерге орфографияла рус әҙәби теле аша ингән һүҙҙәрҙә ялғауҙарҙы ҡалын йәки нәҙек яҙыу мәсьә ләһе түбәндәгесә хәл ителгән: Ялғауҙарҙың ҡалынлығы йәки нәҙеклеге тамыр йәки нигеҙ һүҙҙәрҙең һуңғы ижектәренә ҡарап билдәләнә: һуңғы ижек ҡалын булһа — ҡалын ялғау, нәҙек булһа — нәҙек ялғау яҙыла (завод-тар, химик-тәр, актив-тәр).
И ҫкәрмә. 1. Рус әҙәби теле аша ингән, бер генә нәҙек ижектән тор ған ҡайһы бер һүҙҙәргә ҡалын ялғауҙар ялғана. Бындай бер ижекле һүҙҙәрҙең ҡайһыларында ялғауҙарҙың ҡалын килеүе орфография һүҙлегендә күрһәтелергә тейеш (литр-ы, метр-ы, цех-та, тип-тар). Был һүҙҙәр ҡушма һүҙ составына инеп, уның һуңғы ижеге булып кил гәндә лә, үрҙәге ҡағиҙә һаҡлана: сантиметр-ы, барометр-ға.
2. Әгәр рус теле аша ингән һүҙҙәрҙең йәки фамилияларҙың һуңғы ижеге е хәрефе менән башланһа, ялғау һуңғы ижек алдындағы ижек тең ҡалын йәки нәҙек хәрефкә бөтәүенә ҡарап ялғана: боец-тар, курьер-гә.
3. Аҙағында йәки уртаһында я йәки ю килгән ижектәр нәҙек ижек булып иҫәпләнәләр: кухня-не, моряк-тәр, меню-гә, бюс-е (§ 39).
25 йыллыҡ тәжрибә ялғауҙарҙың ҡалын йәки нәҙек яҙылы шын билдәләү принцибының, йәғни һүҙҙең һуңғы ижегенә ҡарап билдәләүҙең тотороҡло икәнен күрһәтте. Башҡорт теле нең үҙ һүҙҙәрендә, шулай уҡ рус теленән ингән һүҙҙәрҙең күбе- һендә был принцип бер төрлө лә ҡыйынлыҡ тыуҙырмай (ҡала-лар, бүлмә-ләр, заводтар, партия-ны, аквариум-ды, адмирал-дар, актёр-ҙар, актрисаны). Шуға күрә ҡайһы бер тел 105
